รัฐบาลลาวแดงทำการล้มเลิกระบอบกษัตริย์ ตามนโยบายของพรรคคอมมิวนิสต์จีนและรัสเซีย ”เจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนา“ กษัตริย์ลาวองค์สุดท้ายถูกบังคับให้สละราชบังลังค์ และถูกจับกุมให้ไปอยู่ในค่ายกักกัน ส่วนพระราชวังที่ตั้งอยู่ใจกลางเมืองหลวงพระบางถูกฝ่ายทหารแดงบุกยึด พร้อมกับเข้าไปโขมยทรัพย์สินและของมีค่า จากนั้นพระราชวังก็ถูกปิดตายมาเป็นเวลานานนับตั้งแต่มีการปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์
หลังจากพ้นยุคสงครามเย็น(สงครามคอมมิวนิสต์) รัฐบาลประชาธิปไตยของลาวได้ปรับปรุงวังของเจ้ามหาชีวิตให้เป็นพิพิธภัณฑ์ เพื่อจัดแสดงเครื่องใช้ไม้สอยของกษัตริย์ และเป็นที่ประดิษฐานพระบาง จนกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของเมืองหลวงพระบางมาจนถึงทุกวันนี้
ประเทศลาวในอดีตเมื่อหลายร้อยปีก่อนมีชื่อว่า “อาณาจักรล้านช้าง หรือลาวล้านช้าง“ (เช่นเดียวกับอาณาจักรล้านนา-เชียงใหม่) มีศูนย์กลางอยู่ที่เมืองหลวงพระบาง
ต่อมาพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช ได้ย้ายเมืองหลวงไปที่นครเวียงจันทน์ พร้อมกับสถาปนากรุงเวียงจันทน์ขึ้นเป็นราชธานีเมื่อปี พ.ศ. 2091 พร้อมสร้าง “หอคำ(หรือหอพระแก้ว)“ เพื่อใช้เป็นที่ประดิษฐานพระแก้วมรกตซึ่งอัญเชิญมาจากเมืองเชียงใหม่ เมื่อครั้งที่พระองค์ถูกร้องขอจากพระญาติที่ปกครองล้านนาเชียงใหม่ ให้เสด็จไปเป็นกษัตริย์แห่งเมืองล้านนา เนื่องจากเห็นว่าเชียงใหม่ว่างเว้นกษัตริย์มาเป็นเวลานาน
หลวงพระบางเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรลาวในยุคต้นๆ หรือที่เรียกว่า “สมัยลาวล้านช้าง“ หรือมีอีกชื่อหนึ่งว่า “สมัยนครเชียงทอง” มีกษัตริย์หรือเจ้ามหาชีวิตปกครองในยุคนี้ 44 พระองค์ (พ.ศ. 1859 – 2091)
ส่วนยุคสมัยของ “กรุงศรีสัตนาคนหุต” หรือยุคต่อมาเริ่มนับตั้งแต่พระเจ้าพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช ทรงย้ายราชธานีจากหลวงพระบางมาอยู่ที่กรุงเวียงจันทน์ หรือนับตั้งแต่ พ.ศ.2091 จนถึง พ.ศ. 2273 ยุคนี้มีเจ้ามหาชีวิตปกครอง 15 พระองค์ (หรือเจ้ามหาชีวิตของลาวลำดับที่ 45 ถึงองค์ที่ 60 ) สัญลักษณ์ที่แสดงถึงการสร้างราชธานีแห่งใหม่ในกรุงเวียงจันทน์ ได้แก่ “เจดีย์พระธาตุหลวง “ ซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวลาวมาจนถึงปัจจุบัน
ส่วนยุคลาวล้านช้าง หรือลาวหลวงพระบางมี “วัดเชียงทอง“ เป็นวัดหลวง ซึ่งเป็นตำนานของศิลปะแบบล้านช้างที่มีความอ่อนช้อยสวยงามมาก
ในยุคปลายสมัยกรุงศรีสัตนาคนหุต เกิดการแย่งชิงอำนาจภายในราชวงค์ของลาว ทำให้ลาวแบ่งออกเป็น 3 ฝ่ายโดยไม่ขึ้นแก่กัน ได้แก่ ลาวเวียงจันทน์ (ลาวกลาง) ลาวหลวงพระบาง(ลาวเหนือ) และลาวจำปาศักดิ์ (ลาวใต้) ครั้นมาถึงสมัยที่ลาวตกเป็นเมืองขึ้นจากชาติตะวันตก ฝรั่งเศสจึงรวมลาวทั้ง3 ฝ่าย ให้มีเพียงลาวเดียว พร้อมกับแต่งตั้งราชวงศ์ของลาวล้านช้าง(ลาว-หลวงพระบาง)ให้เป็นเจ้ามหาชีวิตหรือเป็นกษัตริย์ของประเทศลาวสืบไป ส่วนเจ้ามหาชีวิตของลาว-เวียงจันทน์และ ลาว-จำปาสัก รัฐบาลฝรั่งเศสได้แต่งตั้งให้เป็นที่ตำแหน่งปรึกษาของเมืองนั้นๆ
122 ถนนพิบูลสงคราม ซอย 6 ต.สวนใหญ่ อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000 แผนที่